STULEJKA (phimosis) to stan, gdy napletek można odciągnąć z trudnością lub gdy jest on nieodprowadzalny. Wyróżniamy stulejkę niepełną (napletek może zostać jeszcze ściągnięty poza rowek zażołędny, lecz nie w stanie erekcji prącia) oraz stulejkę pełną. O stulejce pełnej świadczy niemożność odprowadzenia napletka do rowka zażołędnego lub niemożność uwidocznienia ujścia zewnętrznego cewki moczowej u noworodków i niemowląt.
Stan taki uniemożliwia właściwą higienę i doprowadza do gromadzenia się mastki. W konsekwencji może rozwinąć się zapalenie żołędzi (balanitis) z towarzyszącym wyciekiem ropnym z worka napletkowego, obrzękiem i zaczerwienieniem lub zapalenie żołędzi i napletka (balanoposthitis).
Stulejka może być również stanem przedrakowym, predysponującym do raka prącia.
Pacjenci, u których napletek jest trudno odciągnąć lub jest to możliwe tylko częściowo, mogą mieć w późniejszym czasie problemy w wyniku różnych zmian zwyrodnieniowych i zapalnych. W konsekwencji taki stan może prowadzić do wytworzenia się całkowitej stulejki.
Stulejka jest najczęściej chorobą nabytą, powstającą w wyniku niedostatecznej higieny oraz przewlekłych stanów zapalnych. W wielu przypadkach przyczyną przewlekłej stulejki jest liszaj twardzinowy i zanikowy (lichen sclerosus et atrophicus, BXO). Stulejkę może również powodować twardzina układowa.
Stulejka może również występować u starszych mężczyzn, towarzysząc chorobie metabolicznej (np. cukrzycy).
Wskazania do leczenia zabiegowego stulejki:
- stan po załupku;
- stan po nawracających zapaleniach żołędzi oraz nawrotowych zakażeniach dróg moczowych;
- ból w trakcie stosunku (dyspareunia) związany ze zbyt krótkim wędzidełkiem i/lub zbyt wąskim otworem napletka;
- powierzchowny rak prącia;
- stulejka z gromadzeniem się moczu pod napletkiem w trakcie mikcji;
- względy kosmetyczne lub religijne.
Przebieg leczenia
Pacjenci kwalifikowani są do zabiegu po wstępnej konsultacji, na której omawiana jest szczegółowo metoda zabiegu, sposób znieczulenia, przygotowanie do zabiegu oraz prowadzenie po zabiegu. Pacjenci są w sposób wyczerpujący informowani oraz instruowani o sposobie postępowania pozabiegowego oraz zmiany opatrunków. Także po zabiegu pacjenci mogą liczyć na stały kontakt telefoniczny lub mailowy z lekarzem.
Zabiegi wykonywane są bezboleśnie w znieczuleniu miejscowym po odpowiednim przygotowaniu pacjenta. Zabieg trawa około 60 minut. W trakcie zabiegu wykorzystywane są najwyższej jakości szwy wchłanialne (Vicryl, Polisorb 4-0). W celu kontroli krwawienia (hemostaza) stosuje się diatermię elektryczną.
Po zabiegu może wystąpić niewielkie krwawienie z rany (do 1,4%). Aby je powstrzymać w większości przypadków wystarczy czasowy ucisk miejsca krwawiącego. Może również wystąpić obrzęk, który samoistnie ustępuje po kilku dniach. W celu zapobieżenia infekcji stosowane są opatrunki z maścią (Polseptol, Betadine, Braunovidon). Pacjenci otrzymują także leki przeciwbólowe, na wszelki wypadek, ale zazwyczaj nie są one potrzebne gdyż po zabiegu nie występują dotkliwe dolegliwości bólowe. U pacjentów z tendencją do tworzenia się bliznowców urolog może dodatkowo zalecić stosowanie odpowiednich maści na wygojoną bliznę pooperacyjną. U części pacjentów po zabiegu może występować przeczulica żołędzi, która ustępuje samoistnie po kilku tygodniach.
Opatrunek założony po zabiegu można zmienić pierwszego dnia po operacji. Zwilżenie opatrunku umożliwia jego bezbolesne usuniecie. Opatrunki należy stosować aż do zagojenia się rany.
Po zabiegu stulejki obowiązuje wstrzemięźliwość seksualna przez okres ok. 4 tygodni, aż do pełnego wygojenia rany pooperacyjnej.
Wizyta kontrolna odbywa się po 2-3 tygodniach od zabiegu. W razie wątpliwości czy pytań, pacjent może liczyć na stały kontakt telefoniczny lub mailowy z lekarzem, przed upływem tego terminu.